Έλλη Λαμπέτη
Η Έλλη Λαμπέτη, διάσημη για τις θεατρικές της παραστάσεις, έγινε αγαπημένη φιγούρα στον κόσμο της υποκριτικής χάρη στο εξαιρετικό ταλέντο και το πάθος της για τη σκηνή. Ενσάρκωσε τους ρόλους της με μια λεπτή αλλά επιβλητική παρουσία που γοήτευσε το κοινό και της κέρδισε αφοσιωμένους θαυμαστές. Παρά τις σημαντικές απώλειες στην προσωπική της ζωή, δεν έχασε ποτέ την αγάπη της για το θέατρο και πάντα επέστρεφε σε αυτό.
Γεννημένη στα Βίλια Αττικής 13 Απριλίου 1926 ως Έλλη Λούκου, η οικογένεια της Έλλης μετακόμισε στην Αθήνα όταν εκείνη ήταν δύο ετών. Καθώς πήγαινε στο σχολείο, περνούσε από το Εθνικό Θέατρο και ονειρευόταν να εμφανιστεί στη σκηνή του μια μέρα. Αν και αρχικά απορρίφθηκε από τη δραματική σχολή του Εθνικού Θεάτρου, ο θείος της, που ήταν ηθοποιός, την ενθάρρυνε να συνεχίσει να κυνηγά τα όνειρά της. Τελικά, το ταλέντο της αναγνωρίστηκε από τη Μαρίκα Κοτοπούλη, η οποία την πήρε στο δική της σχολή. Το ίδιο διάστημα η Έλλη αποφασίζει να αλλάξει το όνομά της από Έλλη Λούκου σε Έλλη Λαμπέτη εμπνευσμένη από το ποίημα "Αστραπόγιαννος" του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη.
Η Έλλη έκανε το ντεμπούτο της στο θέατρο το 1942 στο έργο «Η Χανελέ πάει στον παράδεισο», αλλά ήταν η ερμηνεία της στο έργο «Γυάλινος κόσμος» που εδραίωσε πραγματικά την ιδιότητά της ως ηθοποιού. Συνέχισε με πολλές επιτυχίες στο θέατρο, καθώς και εμφανίστηκε στην ταινία «Αδούλωτοι σκλάβοι».
Το 1950 η Έλλη Λαμπέτη παντρεύτηκε με τον Μάριο Πλωρίτη, αλλά ο γάμος τους κράτησε μόνο τρία χρόνια. Ο έντονος έρωτάς της για τον Δημήτρη Χορν, με τον οποίο μοιράζονταν ένα φλογερό ειδύλλιο τόσο εντός όσο και εκτός σκηνής, άλλαξε τα πάντα. Μαζί δημιούργησαν το δικό τους θεατρικό θίασο και γρήγορα έγιναν αίσθηση, με το κοινό να τους αποθεώνει. Την περίοδο αυτή η Έλλη συνεργάστηκε και με τον Μιχάλη Κακογιάννη στον κινηματογράφο. Ωστόσο, η σχέση και η συνεργασία τους έληξε το 1959.
Μετά τον χωρισμό της με τον Δ. Χορν το 1959, η Έλλη δημιούργησε τον δικό της θίασο και παρήγαγε τις μεγαλύτερες επιτυχίες της, όπως το «Λεωφορείο Πόθος», που έλαβε συγχαρητήρια επιστολή από τον Γ. Σεφέρη και το «Μις Πέπσι», που έσπασε ρεκόρ 400 παραστάσεις. Παρά τα προσωπικά της προβλήματα, η πιο παραγωγική επαγγελματική της δεκαετία ήταν τη δεκαετία του 1970, κατά την οποία σκηνοθέτησε το μιούζικαλ "Γλυκιά Ίρμα" το 1972, "Βυσσινόκηπος" το 1974, "Φθινοπωρινή ιστορία" το 1977, "Δεσποινίς Μαργαρίτα", "Φιλουμένα Μαρτουράνο" και άλλα. Φημολογείται ότι μερικά από τα έργα της σκηνοθέτησε η ίδια, αφού δεν αναφέρεται πουθενά το όνομα του σκηνοθέτη τους.
Στον ελληνικό κινηματογράφο, η Έλλη είχε πολλά επιτεύγματα, μεταξύ των οποίων και ερμηνείες που ξεχώρισαν στα «Κορίτσι με τα μαύρα», «Κυριακάτικο ξύπνημα» και «Καλπική Λίρα». Η ερμηνεία της στο «Τελευταίο ψέμα» της χάρισε μια υποψηφιότητα για βραβείο BAFTA για την καλύτερη ηθοποιό. Επιπλέον, τραγούδησε στην πρώτη παράσταση της θεατρικής παραγωγής «Γλυκιά Ίρμα» και έλαβε πολλά βραβεία κατά τη διάρκεια της καριέρας της, μεταξύ των οποίων το βραβείο Κοτοπούλη το 1951 για την ερμηνεία της στο «Η κληρονομιά» και το «Πεγκ, καρδούλα μου», ένα βραβείο κινηματογραφικής ταινίας στο 1961 για τις ταινίες της 1955-1961, το Βραβείο του Φεστιβάλ Ιθάκης το 1980 για την πολυετή καλλιτεχνική της προσφορά και το 1983 ο κινηματογράφος Γρανάδα της Αθήνας, στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας 106, μετονομάστηκε σε θέατρο Λαμπέτη προς τιμήν της.
Στη βιογραφία του για την Έλλη Λαμπέτη το 2006, ο Φρέντυ Γερμανός σημειώνει ότι η Έλλη γεννήθηκε το 1926, την ίδια χρονιά με τη Μέριλιν Μονρόε, στην απέναντι ακτή του Ατλαντικού. Η Έλλη Λαμπέτη παραμένει μια από τις πιο εξέχουσες Ελληνίδες ηθοποιούς με το πιο όμορφο θλιμμένο χαμόγελο.
Αν και τα επιτεύγματα της Έλλης Λαμπέτη στη σκηνή και τη μεγάλη οθόνη υποδηλώνουν ότι ήταν μια ευτυχισμένη και επιτυχημένη ηθοποιός, στην πραγματικότητα, χρειάστηκε να αντιμετωπίσει σημαντικές απώλειες. Μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, γνώρισε τον θάνατο της μητέρας, του πατέρα και των δύο αδελφών της. Επιπλέον, αναγκάστηκε να κάνει έκτρωση αφού ο σύντροφός της Δημήτρης Χορν δεν ήθελε να κάνει παιδιά. Καθώς οι αδερφές της πάλευαν με τον καρκίνο του μαστού, η Έλλη συνειδητοποίησε ότι και αυτή μπορεί να μοιραστεί τη μοίρα τους. Παρά αυτές τις προκλήσεις, βρήκε παρηγοριά στην τέχνη της, χρησιμοποιώντας την έντονη δραματική διάσταση των χαρακτήρων της για να επεξεργαστεί τη θλίψη της. Η Έλλη συνεργάστηκε αυτό το διάστημα με το Εθνικό Θέατρο, το Λαϊκό Θέατρο Μάνου Κατράκη και το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος.
Στη δεκαετία του 1970, η υγεία της Έλλης άρχισε να επιδεινώνεται και διαγνώστηκε με καρκίνο του μαστού. Παρά το γεγονός ότι υποβλήθηκε σε πολλές χειρουργικές επεμβάσεις και θεραπείες, ο καρκίνος τελικά εξαπλώθηκε στα οστά της και αναγκάστηκε να αποσυρθεί από την υποκριτική. Ωστόσο, ακόμη και στα τελευταία της χρόνια, παρέμεινε παθιασμένη με το θέατρο και συνέχισε να παρακολουθεί παραστάσεις.
Το 1981, οι φωνητικές χορδές της Έλλης Λαμπέτη επηρεάζονται από χημειοθεραπεία, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να μιλήσει. Παρά αυτή την οπισθοδρόμηση, βρίσκει παρηγοριά στο έργο «Τα παιδιά ενός κατώτερου θεού» και βυθίζεται στον ρόλο της Σάρα, ενός κωφάλαλου χαρακτήρα.
Αυτή θα ήταν η τελευταία της παράσταση. Δυστυχώς, η Έλλη έφυγε από τη ζωή στις 3 Σεπτεμβρίου 1983, σε ηλικία 57 ετών, σε νοσοκομείο των Ηνωμένων Πολιτειών από καρκίνο.
Άφησε πίσω της μια πλούσια κληρονομιά παραστάσεων και μια διαρκή επιρροή στο ελληνικό θέατρο και κινηματογράφο. Η ζωή της ήταν απόδειξη της δύναμης της τέχνης να θεραπεύει και να μεταμορφώνει, και η αφοσίωσή της στην τέχνη της συνεχίζει να εμπνέει νέες γενιές ηθοποιών και καλλιτεχνών. Σε όλη της την καριέρα είχε παίξει σε 80 θεατρικές παραγωγές και 10 ταινίες, τις οποίες αξίζει κανείς να αναζητήσει:
Αδούλωτοι σκλάβοι (1946)
Παιδιά της Αθήνας (1947)
Διαγωγή... μηδέν! (1949)
Ματωμένα Χριστούγεννα (1951)
Κυριακάτικο ξύπνημα (1954)
Ιστορία μιας κάλπικης λίρας (1955)
Το κορίτσι με τα μαύρα (1956)
Το τελευταίο ψέμα (1958)
Il relitto (Το χαμένο κορμί, 1961)
Μια μέρα ο πατέρας μου (1968)
Το άγαλμα προς τιμήν της στη γεννέτειρά της, τα Βίλια.